W dzisiejszych czasach coraz częściej słyszymy o endometriozie. Czym jest endometrioza? Jakie są jej objawy oraz sposoby leczenia? Czy można ją zbagatelizować?
Jest to zespół objawów wywołanych procesem zapalnym zależnym od estrogenów, który obejmuje głównie tkanki miękkie miednicy, w tym również jajniki. Ze względu na to, że choroba ta powiązana jest z poziomem estrogenów jej diagnoza, a także leczenie przysparza wielu trudności.
Szacunkowo podaje się, iż endometrioza dotyka aż 10-15% kobiet w wieku rozrodczym (około 20% przechodzi ją bezobjawowo). Pomimo tak szerokiego rozpowszechnienia choroby jest ona bardzo mało znana.
Endometrioza (gruczolistość zewnętrzna) jest chorobą, która objawia się obecnością błony śluzowej macicy w innych narządach tj. szyjka macicy, pochwa, pęcherz moczowy, jelita, jajniki, jajowody oraz bardzo często w jamie otrzewnej.
Przyczyna występowania endometriozy nie jest do końca znana lecz najczęściej jako powód pojawienia się choroby podaje się wypływ wsteczny w czasie miesiączki komórek i tkanek endometrium, wrażliwych na działanie hormonów steroidowych.
Inne teorie wskazują na podłoże genetyczne, środowiskowe, obejmują zaburzenia immunologiczne i co za tym idzie reakcje zapalne lub prowadzenie nieprawidłowego stylu życia.
Endometrioza jest uciążliwą chorobą mającą charakter postępujący, inwazyjny, ze skłonnością do nawracania i przerzutów.
To endometrioza miednicy jest jednym z najczęstszych schorzeń ginekologicznych, które prowadzi do namnażania się komórek u kobiet przed menopauzą. Częstość jej występowania wynosi ok. 30% u pacjentek z niepłodnością i 45% u kobiet z przewlekłym bólem miednicy. Bardzo dużym problemem w przypadku endometriozy jest czas wykrycia choroby ponieważ odbywa się to bardzo późno, około 6-10 lat od wystąpienia schorzenia.
Objawy endometriozy:
- ból miednicy
- bóle podbrzusza
- bolesne miesiączki
- bolesne stosunki płciowe
- niepłodność
- ból kręgosłupa w odcinku lędźwiowym
- ból w okolicach nerek
- problem z oddawaniem moczu
- objawy żołądkowo-jelitowe (biegunki i zaparcia)
- bolesne wypróżnianie podczas menstruacji
- bezpłodność
- migrenowe bóle głowy
W badaniu ginekologicznym:
- często tyłozgięcie macicy i jej ograniczona ruchomość
- obecność zmian w przydatkach oraz nierówności i zgrubień w sklepieniu pochwy
Wykrycie endometriozy przysparza wielu trudności ze względu na nieswoiste objawy. Obecnie schorzenie to można wiarygodnie zdiagnozować jedynie przy pomocy laparoskopii i biopsji pobranej w celu badania histopatologicznego.
Metody leczenia
Leczenie endometriozy obejmuje zlikwidowanie ognisk nieprawidłowego endometrium, zniwelowanie towarzyszącego chorobie bólu oraz walkę z niepłodnością.
Metody leczenia endometriozy możemy podzielić na:
- chirurgiczne
- farmakologiczne
- alternatywne
Najczęściej stosuje się leczenie farmakologiczne lecz jeśli nie przynosi ono rezultatów zostaje wdrożona operacja chirurgiczna, która ma na celu usunięcie zmian endometrialnych.
Coraz częściej pacjenci szukają alternatywnych – uzupełniających metod leczenia tj:
- dieta
- suplementacja witaminami i mikro oraz makroelementami
- ziołolecznictwo
Nieleczona endometrioza ma destrukcyjny wpływ na kobietę zarówno w aspekcie fizycznym, jak i psychicznym.
Objawy endometriozy początkowo występują jedynie podczas miesiączki, ale z czasem przechodzą w dolegliwości przewlekłe i towarzyszą kobiecie praktycznie każdego dnia. Konsekwencją występującego stanu zapalnego jest podrażnienie otrzewnej, co prowadzi do wystąpienia zrostów między narządami (tkanki bliznowej). Zmiany te mogą prowadzić do nieodwracalnych zmian anatomicznych.
Najczęstszymi dysfunkcjami spowodowanymi zrostami są: niedrożność jelit i jajowodów, zaburzenia motoryki jelit. Dlatego też należy pamiętać, że nieleczona endometrioza prowadzi do poważnych konsekwencji: niedrożności jelit (w ekstremalnych przypadkach utworzenia stomii), zmian anatomicznych, które powodują bóle podczas stosunku seksualnego, dyskomfortu przy wypróżnianiu, problemów z oddawaniem moczu oraz problemów jelitowych – występowanie zaparć oraz biegunek. Z powodu tak poważnych konsekwencji kluczowe jest wykrycie choroby na wczesnym etapie jej rozwoju.
